มีบุตรยาก หรือ ภาวะการมีลูกยาก ( Infertility ) คือ สามีและภรรยาที่พยายามมีลูก มาเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 12 เดือน โดยที่ไม่ได้คุมกำเนิด และไม่สามารถตั้งครรภ์หรือมีลูกได้ ซึ่งอาจเกิดจากสาเหตุและปัจจัยของทั้งสองฝ่าย หรือฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง โดยสาเหตุจากฝ่ายหญิงเสี่ยงมีบุตรยาก จะมากกว่าฝ่ายชายประมาณ 40 -50 เปอร์เซ็นต์
ใครเสี่ยง มีบุตรยาก ?
- ผู้ที่มีปัญหาทางด้านสุขภาพ เช่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคต่อมไร้ท่อ ฯลฯ
- ผู้หญิงที่มีอายุประมาณ 35 – 40 ปีขึ้นไป อาจมีปัญหาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ซึ่งอาจทำให้เกิดภาวะไข่ไม่ตกหรือไข่ตกน้อย ท่อนำไข่อุดตัน เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เนื้องอกในมดลูก หรือเกิดพังผืดในช่องเชิงกรานหรือปีกมดลูก
- ผู้ที่เป็นโรคอ้วน หรือมีภาวะเครียด
- ผู้ที่มีพฤติกรรมในการใช้ชีวิตประจำวันที่ทำลายสุขภาพ หรือรับประทานอาหารที่ไม่มีประโยชน์
- เพศชายที่มีฮอร์โมนผิดปกติ เช่น สเปิร์มมีจำนวนน้อย สเปิร์มไม่แข็งแรง หรือระบบสืบพันธุ์ผิดปกติตั้งแต่กำเนิด ฯลฯ
- ทั้งสองฝ่าย หรือฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นหมัน
- คนในครอบครัวมีประวัติการมีบุตรยาก
เพิ่มโอกาสอย่างไร ให้มีบุตรง่าย ?
- งดดื่มชา กาแฟ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- งดสูบบุหรี่
- ควรนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่
- หลีกเลี่ยงภาวะเครียด ควรทำจิตใจให้ผ่อนคลาย
- ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่เกณฑ์มาตรฐาน เพื่อส่งผลที่ดีต่อการผลิตฮอร์โมน
- ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- การนับวันตกไข่ ช่วยเพิ่มโอกาสได้มากขึ้น
- ปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ
สำหรับคู่สมรสบางคู่ แม้ว่าจะปรึกษาและทำตามคำแนะนำของแพทย์ หรือใช้วิธีทางการแพทย์ช่วยในการมีบุตร ก็ไม่ได้รับรองว่าจะสามารถมีบุตรได้ 100 % ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ที่อาจตรวจพบหรือไม่พบความผิดปกติก็ได้
